Eco-schuursponsjes en hun oorsprong
Zoals je misschien al weet, zijn deze schuursponsjes niet nieuw. Hun oorsprong ligt in een ver verleden. Een oude traditie die bijna verdwenen is, maar nog niet helemaal gelukkig. : )
Afgelopen jaar besloot ik op zoek te gaan naar deze oorsprong, naar het gebied waar de Eco-schuursponsjes vandaan komen. Het is een verhaal van traditie en hoop geworden. Een grondstof zonder bestrijdingsmiddelen groeit van nature in overvloed tot aan de horizon. Geen vervuiling, geen bestrijdingsmiddelen, geen microbeads ... hoe mooi is dat?
Na een lange rit over de hoogvlakte en door de bergen van Spanje kom ik aan in een klein dorpje. Ik rij door de kleine straatjes die kriskras tussen de witte huisje slingeren. Het is bijna niet te doen om hier doorheen te manouvreren. Maar eenmaal bij de oude waterbron aangekomen, vind ik toch een plekje en zie het hotelletje al liggen. Ik krijg een kamer met uizicht over het dal.
Wat prachtig is het hier - wat stil - behalve een hond in de verte en een duif op het dak, hoor ik niets... het dorpje ligt in stilte te genieten van het einde van de dag.
Ik ben aangekomen in het hart van Esparto-land. Hier begint mijn zoektocht naar Esparto. De plant die al zóoo oud is ! Die hier al duizenden jaren groeit. Waar sporen zijn gevonden van het gebruik van deze plant van meer dan 5000 jaar oud.
Maar welke plant is het nu precies? Er zijn veel planten die er op lijken. Als ik het vraag aan de mensen in het dorp wijzen ze omhoog. -"Daar groeit het ..." , zeggen ze, " ... in de bergen." Ze vertellen dat je het kunt herkennen aan de stevige sprieten die je niet kunt breken. En de sprieten die prikken in je hand als je de topjes aanraakt.
De host van mijn hotelletje vindt het leuk om mij de omgeving te laten zien en samen wandelen we de volgende dag een prachtige tocht door de bergen. Een geweldige wandeling met mooie vergezichten. En opeens zie ik het …- Esparto - de grondstof voor onze sponsjes! : )
Het plukken van deze plant gebeurt nog altijd met de hand weet ik. Ze trekken met een speciaal gereedschap de sprieten los met de stevige ruk. Dit is de enige manier - plukken! Als je de sprieten zou afsnijden, zou de plant sterven. Maar met deze methode blijven de wortels in de grond en groeit de plant vrolijk verder.
Weer eenmaal terug in het dorp vertellen de mensen mij van een oud vrouwtje die nog steeds met Esparto werkt. Die wil ik natuurlijk dolgraag spreken. Na wat zoeken en vragen zie ik opeens haar huisje... de deur staat wagenwijd open, de televisie staat keihard aan... en daar zit ze hoor, op een stoel Esparto te vlechten tot mooie strengen. En hoewel ze nog maar 1 tand heeft... krijg ik de mooiste lach van de wereld naar me toe geworpen.
Als ik vraag over haar Esparto begint ze helemaal te stralen. Ze begint te vertellen van toen ze kind was en dit toen al deed. Hoe het hele dorp Esparto plukte in de bergen. Hoe ze daar toen van alles van maakten....van manden tot vloerkleden, van schuursponsjes tot schoenen en zelfs papier. Het was in die tijd een geschenk van de natuur aan alle bewoners van het dorp.
Deze traditie is bijna verdwenen, maar ik weet . . . iets verderop . . .weten ze het nog.
Voordat Esparto schuursponsjes kunnen worden, gaat er nog een hele bewerking aan vooraf. Een traditie die al eeuwen oud is. Drie broers hebben deze traditie in ere gehouden en het bedrijf van hun opa overgenomen. Het is dankzij deze mannen dat de Eco-schuursponsjes nu in Nederland in de winkels liggen. Hun ga ik natuurlijk opzoeken... maar daarover vertel ik je later meer.
Op de terugweg besluit ik een andere route te nemen. De kleinere wegen dwars door de bergen. De wegen zijn hier stil en verlaten, zeker in vergelijking met Nederland. De ruimte, de stilte , het prachtige uitzicht… om het kwartier stop ik om even te genieten. En natuurlijk om foto's te maken van de Esparto die ik echt overal zie groeien.
In the middle of no-where, dat je denkt : "Voor wie stáát dit hier?" Zie ik een klein café-tje.
De koffie in Spanje is gewoon te lekker om te laten staan, dus besluit ik om hier even een Cortado te gaan drinken. Achter de bar staat een oudere man, ik denk ergens in de 80 jaar. Toch even proberen en het onderwerp Esparto ter sprake brengen. En ja hoor ...deze man begint ook helemaal te stralen."Vroeger toen ik kind was … iedereen plukte Esparto. Ik ook als kind !"
En als ik vertel dat de Eco-schuursponsjes van Esparto nu in Nederland verkocht worden, begin hij te lachen. "Dat is een heel goed idee ! En als je nog Esparto nodig hebt? Pluk het maar hoor, er groeit hier genoeg!" ; zegt hij terwijl hij naar buiten wijst. Als ik betaal en even later weer buiten sta, kijk ik om mij heen en zie ik de Esparto wuiven in de wind …. tot aan de horizon !!
Esparto - een geschenk van de Natuur - Dit is de grondstof die van nature in overvloed groeit . De grondstof voor één van de meest eco-vriendelijke schuursponsjes van ónze tijd. Eco-schuursponsjes - Schuren zonder Microbeads -
Fotografie : Ellen Kool
Met dank aan het archiefmateriaal van El Museo del Esparto